احتمالا کلمه «اسید» تصاویری از لولههای آزمایشگاه و سوختگیهای شیمیایی را برای شما ایجاد کند؛ اما هنگامیکه از اسید در غلظتهای مناسب استفاده میشود، میتواند مفیدترین عنصر در مراقبت از پوست شما باشد. اسیدها عناصر معجزهآسایی هستند که برای مبارزه با آکنه، چین و چروک، لکههای پیری، درمان جای زخم و ناهمواری رنگ پوست مورداستفاده قرار میگیرند. اما یادآوری اینکه هر اسید در اسیدتراپی صورت چه اثراتی دارد میتواند بسیار کمککننده باشد.
اسید سالیسیلیک مدت زیادی است که در حوزه اسید تراپی صورت به دلیل توانایی آن در جوانسازی صورت، لایهبرداری و شفاف نگه داشتن منافذ که به کاهش آکنه کمک میکند، بهخوبی شناخته شده است. این ماده را در سرم ها و پاککنندههایی با غلظتهای بین 0.5 تا 2 درصد و همچنین در درمانهای ترمیم بافتهای مرده پوست برای جای جوشها پیدا خواهید کرد. این اسید محلول در چربی است؛ بنابراین میتواند عمیقتر به منافذ نفوذ کند، موجب جوانسازی پوست شود و حتی مانع از ایجاد جوش نیز بشود.
همانطور که گفته شد، اسید سالیسیلیک در غلظتهای بالاتر بهعنوان یک لایهبردار برای درمان آکنه، جای جوش، آسیب ناشی از نور خورشید و اسیدتراپی صورت در کلینیکهای پوست استفاده میشود. این اسید آنقدر موثر است که در محلولهای از بین برنده زگیل نیز مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین استفاده از آن در اسیدتراپی پوستهای تیره مستعد لک بیخطر است و خواص ضدالتهابی نیز دارد.
اسید گلیکولیک محبوبترین آلفا هیدروکسی اسید است که در اسیدتراپی صورت استفاده میشود. گلیکولیک اسید یک عامل ضد پیری پوست فوقالعاده است که به نظر میرسد هم موجب جوانسازی صورت و هم ترمیم بافتهای مرده میشود.
اسید گلیکولیک در لایهبرداری پوست و کاهش خطوط ریز، جلوگیری از ایجاد آکنه، محو شدن لکههای تیره، افزایش ضخامت پوست و صاف کردن بافت پوست بسیار موثر است؛ بنابراین جای تعجب نیست که آن را در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست پیدا کنید.
مانند اسید سالیسیلیک، اسید گلیکولیک نیز در لایهبرداری برای درمان آکنه و پیگمانتاسیون استفاده میشود؛ گاهی اوقات همراه با اسید تراپی صورت در شیوه درمان میکرونیدلینگ نیز از آن بهره برده میشود. با این حال، استفاده از اسید گلیکولیک، حساسیت پوست به آفتاب را افزایش میدهد، بنابراین پس از استفاده از آن، برای جلوگیری از آسیب رسیدن به پوست باید از کرم ضد آفتاب نیز استفاده کنید.
اسید ماندلیک یکی دیگر از اسیدهای آلفا هیدروکسی است که از بادام تلخ به دست میآید و مانند اسید گلیکولیک، یک عامل لایهبردار در اسیدتراپی صورت به حساب میآید که برای جلوگیری از آکنه، درمان آسیبهای ناشی از نور خورشید و رفع لک مفید است.
با این وجود، به دلیل ساختار مولکولی بزرگتر از اسید گلیکولیک، این اسید پوست را کمتر تحریک میکند و معمولا استفاده از آن به جای اسید گلیکولیک در زمینه اسید تراپی صورت و لایهبرداری توصیه میشود؛ بهویژه برای پوستهایی که بیشتر در معرض لک شدن هستند.
بر اساس مطالعهای که در آوریل 2018 در Molecules منتشر شد، این اسید از شیر تخمیر شده به دست میآید. اسیدلاکتیک تنها اسیدی است که هم مرطوبکننده و هم لایهبردار است. هنگام استفاده از این اسید، پوست هیدراته میشود؛ اما به دلیل خفیف بودن آن، متخصصان پوست کمتر از آن برای صورت و بیشتر در اسیدتراپی بدن استفاده میکنند. علیالخصوص وجود این اسید در لوسیون های بدن بیشتر است که برای درمان خشکی پوست، پوستهپوسته شدن پا یا کراتوز پیلاریس استفاده میشوند.
اسید هیالورونیک (HA) به دلیل خاصیت صاف کنندگی پوست به کرمهای مرطوبکننده و ضد پیری اضافه شده است. طبق بررسی منتشرشده در دسامبر 2018 در مجله بینالمللی ماکرو مولکولهای بیولوژیکی، وقتی از این ماده استفاده میشود، لایه بیرونی سلولهای پوست حجیم خواهد شد تا به از بین بردن خطوط ریز کمک کرده و درخشش پوست شمارا افزایش دهد، همچنین گفته میشود این عنصر اثرات زیادی بر پوست شما خواهد داشت؛ اما HA برای رسیدن به درم (لایه عمیقتر پوست) مولکول بسیار بزرگی است. بنابراین تولید کلاژن را تحریک نمیکند.
اسکوربیک رایجترین ویتامین C محلول در آب است و به دلیل اثرات ضد پیری در اسیدتراپی صورت و جوانسازی صورت استفاده میشود. همچنین بهعنوان جایگزینی برای منبع هیدروکینون در درمان ملاسما مورداستفاده قرار میگیرد.
اسید اسکوربیک در حضور اکسیژن و آب بسیار ناپایدار است؛ بنابراین معمولا به اشکال پایدارتر تحت نامهای منیزیم آسکوربیل فسفات و تترا ایزوپالمیتویل اسکوربیک اسید موجود است و به طور مداوم توسط متخصصان پوست توصیه میشود. مطالعهای که در اکتبر 2014 در مجله Drugs in Dermatology منتشر شد، اشاره میکند که اسکوربیک یک آنتیاکسیدان است به این معنی که از پوست در برابر آلودگی محافظت و برخلاف اسید هیالورونیک، کلاژن سازی را تحریک میکند.
آزلائیک اسید یک لایهبردار است که برای رفع لکههای تیره استفاده میشود. این اسید در درمان ملاسما نیز موثر است. ملاسما وضعیتی است که باعث ایجاد لکههای تیره در پوست میشود. با این حال، این اسید بیشتر از یک لایهبردار است و باعث میشود لکهها به مرور زمان از بین بروند.
اسید آزلائیک نیز یکی از درمانهای اصلی برای مبارزه با آکنه در سه دهه گذشته بوده و در بسیاری از کرمهای تجویزی یافت میشود؛ چراکه منافذ را شفاف نگه میدارد، باکتریها را از بین میبرد و التهاب را کاهش میدهد. این اسید معمولا در غلظتهای 15 تا 20 درصد در کرمهایی که برای استفاده در سرتاسر صورت هستند، یافت میشود.
اسید آزلائیک به طور کلی عوارض جانبی بسیاری ندارد؛ اما در برخی از افراد با پوست بسیار حساس میتواند باعث سوزش و قرمزی پوست شود. آزلائیک اسید نیز یک عامل روشنکننده پوست است که برای محو شدن علائم پس از آکنه نیز مفید است.
دانشمندان این ترکیب گیاهی را از انواع توتها، انار یا آجیل دریافت میکنند. این اسید مانند آزلائیک بهعنوان یک روشنکننده پوست شناخته شده و در اسیدتراپی صورت استفاده میشود. درواقع، در یک مطالعه منتشرشده، الاژیک اسید به عنوان یک عنصر مهم در درمان لکههای تیره در نظر گرفته شده است. از آنجایی که هنگام استفاده از سایر اسیدهای مشابه نگرانیهایی در مورد عوارض جانبی بالقوه مانند خشکی و تحریک پوست بعد از استفاده از آنها وجود دارد، بسیاری از مردم به گزینههای جایگزین، اما به همان اندازه موثر، مانند اسید الاژیک روی آوردهاند.
اغلب، فرولیک را برای داشتن اثرات مشابه مانند ویتامین C بر پوست مورداستفاده قرار میدهند. طبق تحقیقات گذشته، ویتامین C دارای آنتیاکسیدان است؛ مادهای که از پوست در برابر رادیکالهای آزاد محافظت میکند. فرولیک اسید نیز یک آنتیاکسیدان است که از ساختارهای کلاژن و الاستین در پوست محافظت میکند و تولید رنگدانه را کاهش میدهد.
فرآیند تخمیر قارچ باعث تولید اسید کوجیک میشود؛ از آنجایی که کوجیک اسید، تیروزیناز (که مسئول تولید ملانین، رنگدانه موجود در پوست است) را مهار میکند، به محصولاتی اضافه میشود که پوست را روشن میکنند و درخشندگی آن را افزایش میدهند.
اگر قبلا از هیچ شوینده شامل اسید استفاده نکردهاید و نگران اثرات اسیدتراپی هستید، سعی کنید استفاده از شویندههای شامل اسیدها را در برنامه روزانه خود بگنجانید. با شستشو میتوانید نتایج اسیدها بر پوست خود را مشاهده کنید و اضطرابتان تا حدی نسبت به اسید تراپی کم شود؛ البته صحبت با یک متخصص نیز میتواند اثربخش باشد.
تحقیقات قبلی نشان میدهند که استفاده موضعی از برخی اسیدها میتواند پوست را به نور خورشید حساس کند؛ بنابراین بعد از اسیدتراپی صورت حتما هر روز صبح از یک ضد آفتاب استفاده کرده تا از پوست خود محافظت کنید، همچنین به خاطر داشته باشید که لیست گستردهای از اسیدها همین اثرات را بر پوست دارند. بنابراین قبل از انجام هر کاری با متخصص پوست خود مشورت کنید تا به شما کمک کند تشخیص دهید کدام اسید برای نوع پوست شما مناسب است و اثرات جانبی کمتری دارد.
اگر از مرطوبکننده یا شوینده صورت شامل اسیدهای مختلف استفاده میکنید، ممکن است پس از مدتی اثرات آن را بر پوست خود مشاهده کنید؛ اما اگر میخواهید ترمیم بافتهای مرده پوست، لایهبرداری و یا اسید تراپی صورت حرفهای انجام دهید، کلینیکهای معتبری وجود دارند که این کار را برای شما انجام دهند.
البته نظرات مختلفی درباره اسید تراپی ازجمله «تاثیرات اسید تراپی بسیار شگفتانگیز است» و «بعد از انجام اسید تراپی، عوارض جانبی مختلفی تجربه کردم که تا دو هفته نتوانستم خانه را ترک کنم» وجود دارند، یعنی افراد مختلف تجارب متفاوتی دارند؛ اما نکتهای که وجود دارد این است که لایهبرداری هنگام اسید تراپی صورت میتواند هم اثرات منفی و هم اثرات مثبتی برای شما داشته باشد.
مهم این است که برای اسید تراپی به یک مرکز معتبر مراجعه کنید. آموزش اسید تراپی در اصفهان نیز یکی از حوزههای در حال رشد است؛ چراکه برای انجام اسید تراپی صورت و به حداقل رساندن عوارض جانبی نیاز به نیروهای متخصصی است که این کار را به خوبی انجام دهند و افراد نتیجه مدنظر خود را بگیرند.
برای اینکه تشخیص دهید که آیا اسید تراپی صورت برای شما اثربخش بوده یا خیر باید مدتی صبر کنید. اسیدها موجب میشوند پوست بهطور قابلتوجهی روشن و یکدست شود؛ درنتیجه بعد از اسیدتراپی صورت کک و مک و ناهمواریهای پوست به مرور زمان کاهش مییابند. شما فورا اثرات این نوع درمان را مشاهده نخواهید کرد؛ اما پس از انجام یک تا چند دوره میتوانید اثرات مدنظرتان را مشاهده کنید. همچنین اگر پس از دوره اول درمان، پوست شما قرمز شده، خارش دارد و یا خشک به نظر میرسد بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.